KAKS, diğer adıyla Kat Alanı Kat Sayısı, bir arsada yapılabilecek toplam inşaat alanını belirleyen önemli bir imar terimidir. KAKS, imar planlamasında ve gayrimenkul projelerinde sıkça kullanılan bir kavramdır. Bir yapının inşa edilebilecek toplam brüt alanını ifade eder ve şehirlerin yapılaşma düzenini sağlamak için belirleyici bir rol oynar.
Bu makalede, KAKS nedir, nasıl hesaplanır, inşaat projeleri ve imar planlamasındaki önemi nedir gibi konuları detaylı bir şekilde ele alıyoruz.
KAKS (Kat Alanı Kat Sayısı) Nedir?
KAKS, bir arsanın toplam alanına oranla yapılabilecek inşaatın brüt alanını gösteren bir katsayıdır. Bu değer, imar planı tarafından belirlenir ve şehirlerdeki yapılaşmanın yoğunluğunu düzenler.
- Formül:
KAKS = İnşaat Alanı / Arsa Alanı
KAKS Örneği:
- Eğer bir arsanın yüzölçümü 1.000 m² ve imar planında KAKS değeri 1.5 olarak belirlenmişse, bu arsada toplam inşaat alanı:
1.000 m² x 1.5 = 1.500 m² olacaktır.
Bu durumda arsa üzerine 1.500 m² brüt alanlı bir yapı inşa edilebilir.
KAKS Nasıl Hesaplanır?
KAKS hesaplaması yapılırken şu adımlar izlenir:
1. Arsa Alanının Belirlenmesi
KAKS hesaplaması için arsanın toplam yüzölçümü esas alınır. Bu değer, tapu bilgileri veya belediye kayıtlarından alınabilir.
2. İmar Planındaki KAKS Değerinin Belirlenmesi
Her bölgenin imar planında farklı KAKS değerleri bulunmaktadır. Bu değer, yerel belediyeler tarafından belirlenir ve yapılaşmanın yoğunluğunu düzenler.
3. Toplam İnşaat Alanının Hesaplanması
Arsa alanı ile KAKS değeri çarpılarak toplam inşaat alanı bulunur.
KAKS Değeri Nereden Öğrenilir?
KAKS değeri, taşınmazın bulunduğu bölgenin imar planı üzerinden öğrenilebilir. Bu bilgi, genellikle yerel belediyelerin imar servislerinden ya da e-Devlet platformu üzerinden erişilebilen imar sorgu sistemlerinden temin edilebilir.
KAKS ve Taban Alanı Kat Sayısı (TAS) Farkı Nedir?
KAKS (Kat Alanı Kat Sayısı):
- Yapılacak toplam inşaat alanını ifade eder.
- Kat sayısı ve toplam yapı yoğunluğu belirlenir.
TAS (Taban Alanı Kat Sayısı):
- Arsa üzerinde yapının oturduğu alanı ifade eder.
- Genellikle parselin yüzölçümünün belli bir yüzdesi ile sınırlıdır.
Örneğin:
- 1.000 m² yüzölçümlü bir arsada, TAS değeri 0.40 ise yapı tabanı en fazla 400 m² olabilir.
- Ancak KAKS değeri 1.5 ise toplam inşaat alanı 1.500 m² olabilir. Bu durumda yapı, 3-4 katlı bir bina olarak tasarlanabilir.
KAKS’ın İmar ve Gayrimenkul Sektöründeki Önemi
1. Şehir Planlaması
KAKS, bir bölgede yapılacak yapıların yoğunluğunu ve büyüklüğünü düzenler. Bu, şehirlerin altyapısının korunması ve yaşam kalitesinin artırılması için önemlidir.
2. Yatırım ve Proje Geliştirme
Gayrimenkul yatırımlarında KAKS değeri, bir arsanın değerini doğrudan etkiler. Daha yüksek KAKS değerine sahip arsalar, yatırımcılar için daha caziptir çünkü bu arsalar üzerinde daha fazla inşaat yapılabilir.
3. Hukuki Düzenlemeler
KAKS değeri, inşaat ruhsatı alımı ve imar yönetmeliklerine uygunluk açısından belirleyici bir unsurdur. İmar planlarına uygun olmayan projeler, ruhsat alamaz ve yasal sorunlar yaşanabilir.
KAKS Değeri İle İlgili Hukuki Detaylar
- İmar Kanunu’na Uygunluk:
KAKS değerleri, 3194 sayılı İmar Kanunu ve yerel yönetmeliklere uygun şekilde belirlenir. - Kaçak Yapı Sorunu:
Belirlenen KAKS değerini aşan inşaatlar, kaçak yapı statüsüne girer ve yasal yaptırımlarla karşılaşabilir. - Emsal Artışı ve Revizyonlar:
Bölgede yapılan yeni imar planı düzenlemeleriyle KAKS değeri artırılabilir veya azaltılabilir. Bu durum, arsaların değerini doğrudan etkiler.
KAKS ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
1. KAKS Değeri Düşükse Ne Yapılır?
Düşük KAKS değerine sahip arsalar, genellikle az katlı veya küçük ölçekli projeler için uygundur. Ancak bölgedeki imar planı değişiklikleri ile bu değer artırılabilir.
2. KAKS Değeri Aşılırsa Ne Olur?
KAKS değerinin aşılması durumunda, yapı kaçak sayılır ve inşaat durdurulabilir. Ayrıca belediye tarafından ceza uygulanabilir ve fazla yapı yıkılabilir.
3. Emsal Nedir? KAKS ile Aynı mı?
Emsal, KAKS ile aynı anlamda kullanılan bir terimdir. İmar planlarında “emsal” olarak da geçer ve yapılaşma yoğunluğunu ifade eder.
4. KAKS Hesaplamasında Neler Dahil Edilir?
Toplam inşaat alanına brüt kullanım alanları dahildir. Balkon, asansör boşluğu, merdiven gibi ortak alanlar da hesaplamaya dahil edilir.
Sonuç
KAKS (Kat Alanı Kat Sayısı), bir arsada yapılabilecek toplam inşaat alanını belirleyen kritik bir imar terimidir. Şehir planlamasında yapılaşma yoğunluğunu düzenler ve gayrimenkul projelerinde yatırım kararlarını doğrudan etkiler. KAKS değeri hakkında bilgi sahibi olmak, gayrimenkul yatırımcıları ve inşaat sektöründe faaliyet gösteren profesyoneller için büyük önem taşır. Bu nedenle, KAKS hesaplamaları ve imar planları dikkatlice incelenmeli ve projeler bu değerlere uygun şekilde planlanmalıdır.
