Tapu devri, bir taşınmazın (konut, arsa, iş yeri vb.) mülkiyetinin, tapu sicilinde başka bir kişi veya kuruma devredilmesi işlemidir. Tapu devri, alım-satım, miras, bağış veya trampa (takas) gibi yollarla gerçekleşebilir. Türkiye’de tapu devri işlemleri Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) tarafından yürütülmektedir ve hukuki çerçevede belirlenen kurallara tabidir.
Bu makalede, tapu devri nedir, tapu devri nasıl yapılır, hangi belgeler gereklidir, tapu devri türleri ve dikkat edilmesi gereken hukuki noktalar detaylı bir şekilde ele alınacaktır.
Tapu Devri Nedir?
Tapu devri, bir taşınmazın mülkiyetinin noter veya tapu müdürlüğü aracılığıyla başka bir kişiye veya kuruma devredilmesidir.
Tapu devrinin temel özellikleri:
✔ Resmi bir işlem olup, tapu müdürlüklerinde yapılması zorunludur.
✔ Satış, miras, bağış veya trampa (takas) yoluyla gerçekleştirilebilir.
✔ Tapu devri olmadan bir taşınmazın mülkiyeti resmi olarak değişmez.Örnek: Bir kişi evini sattığında, mülkiyetin resmen yeni sahibine geçebilmesi için tapu devri işlemi yapılmalıdır.
Tapu Devri Nasıl Yapılır? Adım Adım Tapu Devri Süreci
Tapu devri işlemi Tapu Müdürlüğü’nde ve belirli yasal prosedürler çerçevesinde gerçekleşir. İşte tapu devri sürecinin aşamaları:
1. Tapu Devri İçin Gerekli Belgelerin Hazırlanması
Tapu devri işlemi için alıcı ve satıcının gerekli belgeleri hazırlaması gerekmektedir.
✔ Kimlik belgesi (T.C. kimlik kartı veya pasaport)
✔ Tapu senedi (Taşınmazın tapu kaydı)
✔ Vergi borcu yoktur belgesi
✔ Belediyeden alınan rayiç bedel belgesi
✔ DASK (Zorunlu Deprem Sigortası) poliçesi (Konut satışları için zorunludur)
✔ İşlem taraflarından vekaletle bir başkası işlem yapıyorsa, noter onaylı vekaletname
📌 Önemli Not: Satış veya bağış gibi işlemler için taşınmaz üzerinde ipotek veya haciz olup olmadığı mutlaka kontrol edilmelidir.
2. Tapu Müdürlüğüne Başvuru Yapılması
✔ Tapu devri işlemleri için Tapu ve Kadastro Müdürlüğü’ne başvuru yapılır.
✔ Başvurular Web Tapu sistemi üzerinden online olarak da yapılabilir.
✔ Randevu alınarak tarafların tapu müdürlüğünde bulunması gereklidir.
3. Tapu Harcı ve Diğer Masrafların Ödenmesi
✔ Tapu devri için alıcı ve satıcı tarafından belirlenen tapu harcı ödenir.
✔ Tapu harcı, taşınmazın satış bedelinin %4’ü olarak hesaplanır (Satıcı ve alıcı %2’şer oranında öder).
✔ Emlak vergisi ve döner sermaye ücretleri de yatırılmalıdır.
📌 Örnek: 1.000.000 TL değerinde bir konut satışında tapu harcı 40.000 TL olarak hesaplanır ve bu tutarın 20.000 TL’sini alıcı, 20.000 TL’sini satıcı öder.
4. Tapu Devri İşleminin Tamamlanması ve Tapu Senedinin Teslim Edilmesi
✔ Tapu müdürlüğünde yetkililer tarafından belgeler incelenir.
✔ Taraflar huzurunda tapu devri onaylanır.
✔ Yeni malik adına tapu kaydı düzenlenir ve tapu senedi teslim edilir.
📌 Önemli Not: Tapu devri alıcı ve satıcının tapu müdürlüğünde hazır bulunmasıyla tamamlanır. Vekaletname ile de işlem gerçekleştirilebilir.
Tapu Devri Türleri Nelerdir?
Tapu devri, gerçekleşme şekline göre farklı türlere ayrılmaktadır. İşte en yaygın tapu devri türleri:
1. Satış Yoluyla Tapu Devri
✔ En yaygın tapu devri şeklidir.
✔ Alıcı ve satıcı arasında taşınmazın satış işlemi gerçekleşir.
✔ Satış bedeli banka aracılığıyla ödenerek güvenli işlem sağlanır.
2. Miras Yoluyla Tapu Devri (İntikal İşlemi)
✔ Bir taşınmaz sahibinin vefat etmesi durumunda, mirasçılara tapu devri yapılır.
✔ Veraset ve intikal vergisi ödenmelidir.
✔ Mirasçılar tapu devrini tamamlamazsa taşınmaz “miras ortaklığı” olarak kalır.
3. Bağış Yoluyla Tapu Devri
✔ Bir taşınmazın bedelsiz olarak bir kişiye devredilmesidir.
✔ Tapu harcı, satış işlemlerine göre daha düşük olabilir.
✔ Bağış yapan kişinin, ilerleyen süreçte bağışı iptal ettirme hakkı bulunabilir.
4. Trampa (Takas) Yoluyla Tapu Devri
✔ İki taşınmazın sahipleri arasında değiş tokuş edilmesidir.
✔ Taraflar arasındaki değer farkı nakit olarak ödenebilir.
✔ Tapu harcı, taşınmazların toplam değeri üzerinden hesaplanır.
Tapu Devri İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
✔ Tapu kaydı kontrol edilerek taşınmazın üzerinde ipotek, haciz veya şerh olup olmadığı öğrenilmelidir.
✔ Belediyeden alınan rayiç bedel belgesi ile tapu harcı doğru hesaplanmalıdır.
✔ Satış işlemleri mutlaka tapu müdürlüğünde yapılmalı, noter veya vekaletle yapılan işlemlerde dikkatli olunmalıdır.
✔ Alım-satım sözleşmeleri noter onaylı şekilde yapılmalıdır.
✔ Gayrimenkul alım-satımında güvenli ödeme yöntemleri kullanılmalıdır (Banka aracılığıyla ödeme yapmak en güvenli yoldur).
Tapu Devri İçin Masraflar Nelerdir?
Tapu devri sırasında çeşitli masraflar ortaya çıkar. İşte tapu devri için ödenmesi gereken ücretler:
| Masraf Türü | Ödeme Yapan | Tutar |
|---|---|---|
| Tapu Harcı | Alıcı ve Satıcı | Satış bedelinin %4’ü |
| Döner Sermaye Ücreti | Alıcı | 2.500 – 3.000 TL (yaklaşık) |
| Emlak Vergisi | Satıcı | Belediye rayiç bedeli üzerinden hesaplanır |
| Zorunlu Deprem Sigortası (DASK) | Alıcı | Metrekareye göre değişir |
Önemli Not: Eğer tapu devri miras veya bağış yoluyla yapılacaksa, bu durumda farklı vergi oranları uygulanmaktadır.
Sonuç
Tapu devri, bir taşınmazın mülkiyetinin resmi olarak başka bir kişiye geçirilmesi işlemidir. Bu işlem, tapu müdürlüğünde gerçekleşir ve alım-satım, miras, bağış veya trampa yoluyla yapılabilir.
✔ Tapu devri resmi bir işlemdir ve güvenli şekilde tamamlanmalıdır.
✔ İpotek, haciz ve şerh durumları tapu devri öncesinde kontrol edilmelidir.
✔ Tapu harcı ve diğer masraflar ödenmeden tapu devri gerçekleşemez.
Gayrimenkul alım-satımı yapmadan önce sürecin detaylarını öğrenmek ve hukuki destek almak önemlidir.
